Museumgasten x Makers on materials
Ontdek tijdens 'Museumgasten' het werk van kunstenaars, makers of designers. Museumgasten is een verdiepend programma op de zondagmiddag waarin we in gesprek gaan met makers over hun werk, passie, inspiratie en werkproces. Dit gebeurt in de tentoonstelling, pal naast hun werk! Voor bezoekers aan Museumgasten is er ruimte om vragen te stellen aan de kunstenaars te gast.
Museumgasten is een nieuwe activiteit en wordt twee keer per tentoonstelling georganiseerd. De eerste editie van Museumgasten vindt plaats op zondag 2 juni en start om 14:30 uur. Een kaartje kost €10,-. Dat is exclusief toegang tot het museum maar inclusief een consumptie die je na het event in het TextielCafé kunt nuttigen. Haiko Huvenaars, bekend van Candour en TexTalk, zal het gesprek met de makers leiden.
Zoom in op zijde en wol
Tijdens de eerste editie van 'Museumgasten x Makers on materials' gaan we in gesprek met kunstenaarsduo Marjo van Schaik en Dasha Tsapenko en kunstenaar Asli Hatipoglu. Van Marjo van Schaik en Dasha Tsapenko is het werk 'Tracing Gunya' te zien, een samenwerking waarbij zij doken in de rijke historie van de gunya, een traditionele Oekrainsche herdersjas en het materiaal wol. Asli Hatipoglu is in opdracht van het museum in het materiaal zijde gedoken. Na intensief onderzoek heeft zij in het lab het werk Bombyx Mori ontwikkeld dat bestaat uit vier textielwerken en een videowerk die reflecteren op de zijdeproductie. Alle werken zijn te zien in Makers on materials.
Tracing Gunya, 2022-2023. Foto: Josefina Eikenaar.
Tracing Gunya, 2022-2023
In Nederland worden schapen voornamelijk gehouden voor hun vlees of om te grazen. Hun wol wordt als onbruikbaar beschouwd en voor het overgrote deel afgevoerd en verbrand. Ontwerpers Dasha Tsapenko (Oekraïne, 1993) en Marjo van Schaik (Venlo, 1964) gaan in 2022 een samenwerking aan waarbij ze de gunya, een Oekraïense wollen herdersjas, als canvas gebruiken om verschillende materiaalexperimenten op uit te voeren. De gunya is warm en waterafstotend dankzij een traditioneel Oekraïense weeftechniek en de natuurlijke eigenschappen van wol van schapen uit de Karpaten, een bergketen in Centraal-Oost Europa.
Van Schaik en Tsapenko passen verschillende textiel- en verftechnieken en materialen toe, waaronder hennep en mycelium, wat resulteert in zeer uiteenlopende gunya-ontwerpen. Ze experimenteren zelfs met het traditioneel weven van de zogenaamd onbruikbare Nederlandse schapenwol. Het resultaat verrast zelfs tweede en derde generatie wevers Ganna en Ruslana Goncharuk en toont aan dat deze wol veel potentie heeft.
Het project heeft ook een emotionele lading: ter nagedachtenis aan de gebombardeerde zadenbank in Kharkiv, Oekraïne in mei 2022, creëren ze een gevilte versie met zakjes voor zaden. Deze jas symboliseert de beschermende kwaliteiten van de gunya; hij beschermt niet alleen de drager, maar ook de bloemzaden uit de tuin van Van Schaik.
Asli Hatipoglu
Asli Hatipoglu (Turkije, 1991) houdt zich als kunstenaar bezig met onderzoek naar de relatie tussen de mens en niet menselijke wezens. Voor haar collectieopdracht voor het TextielMuseum doet ze onderzoek naar de geschiedenis van de zijderupsenteelt in Kozahan, nabij Bursa in Turkije. Dit is een belangrijke plek op de historische zijderoute, waar Hatipoglu familie heeft.
Door in gesprek te gaan met experts zoals spinners en verfdeskundigen, leert Hatipoglu over het verdwijnen van de plaatselijke zijdecultivatie om wettelijke en economische redenen. Ook ontdekt ze meer over de evolutie van het gedrag van de gedomesticeerde zijderups Bombyx Mori, een inmiddels volledig mensafhankelijke soort. Naast het vermogen om te zien, vliegen of überhaupt zich te verplaatsen, is hij ook het vermogen verloren om natuurlijke gele zijde te produceren. Door de rups allerlei kunstmatig voedsel te voeren, kan hij specifieke kleuren zijde of zelfs glow-in-the-dark zijde produceren. Met haar installatie, waarvan het wandkleed en de kostuums zijn geweven en gebreid in het TextielLab, toont Hatipoglu ons het leven achter het textiel.
Over Makers on materials
In onze geglobaliseerde samenleving zijn alle textiele materialen over de hele wereld verspreid: een katoenen T-shirt of een zijden sjaal is overal verkrijgbaar. Vaak denken we niet na over waar de grondstoffen voor textiel oorspronkelijk vandaan komen en we voelen misschien ook geen bijzondere connectie met het materiaal. In de landen of gebieden waar deze materialen groeien, bepalen ze niet alleen het landschap, maar geven ze ook vorm aan het leven van de mensen in de omgeving. Ze maken deel uit van hun persoonlijke geschiedenis.
Dat geldt ook voor de makers van de zes hedendaagse werken in Makers on materials. Deze kunstenaars en ontwerpers hebben zich om verschillende redenen toegelegd op een natuurlijk materiaal uit hun persoonlijke leefomgeving. In hun werken nemen zij je mee in hun eigen zoektocht naar de betekenis en impact van verschillende textiele grondstoffen.
Op zondag 29 september vindt de tweede editie van Museumgasten x Makers on materials plaats. Zet 'm alvast in je agenda!
